Kaktüs Yetiştirme Püf Noktaları

Kaktüs Yetiştirme

Kaktüs yetiştirme işlemini başarılı bir şekilde gerçekleştirebilmek için öncelikle kaktüs bitkisini iyi tanımak gerekmektedir. Kaktüs bitkisi, Plantae alemine ait bir bitki türüdür ve "Cactaceae" familyasında yer alır. Ana vatanı Amerika kıtası ve çevresindeki adalardır, özellikle Meksika ve Peru bölgelerinde yayılım gösterir. Avrupa'da ise bu bitki 17. yüzyıldan itibaren yetiştirilmeye başlanmıştır. Kaktüs bitkisi, adını Yunanca "kaktos" (dikenli) kelimesinden almıştır. Kaktüslerin yaprakları adaptasyon sonucunda diken halini almıştır. Bu dikenler bitkiyi korumak ve su kaybını önlemekle görevlidir. Kaktüslerin dış yüzeyi genellikle kalın bir tabakadan oluşur ve en üst yüzeyi dikenlerle kaplıdır. Daha fazla fotosentez yapabilmesi ve çevreye uyum sağlayabilmesi için girintili çıkıntılı yapılar geliştirir.

Kaktüs Türleri ve Yetiştirme Koşulları

Kaktüs yetiştirme işlemi, kaktüs bitkisinin türlerine bağlı olarak farklılıklar gösterebilir. Bazı kaktüs türleri çiçek açarken bazıları açmaz; bazıları ise sadece gece çiçek açar. Tüm kaktüsler sukulent familyasındandır ve gövde ile yapraklarında etli ve sulu yapılar taşır. Bu bitkiler, ışık ve az su bulunan bölgelerde yetişebilme özelliğine sahiptir. Ayrıca aşırı su kaybını önlemek için gözeneklerini kapatabilme yeteneğine de sahiptir.

Rebutia Kaktüsü Yetiştirme: Bu kaktüs türü kuvvetli ışığa ihtiyaç duyar ancak doğrudan güneş ışığını sevmez. Yaz aylarında bol su isterler ve soğuğa karşı dayanıklıdırlar. Birçok Rebutia kaktüs türü bulunmaktadır.
Cephalocereus Kaktüsü Yetiştirme: Bu kaktüs türü sütun şeklinde dik olarak gelişir ve gelişmeleri çok yavaştır. Yaz aylarında gece boyunca beyaz, sarı, pembe ve morumsu çiçekler açar. Bu çiçekler kısa süre açık kalır ve daha sonra olgunlaşıp tohum oluşturur.
Sıcak ve soğuk iklimlerde, kıraç ve verimsiz topraklarda yetişebilir. Ayrıca soğuk ve serin yörelerde kış aylarında ısıtılan ve kapalı mekanlarda büyük saksılarda üretilebilir.
Kaktüs Yetiştirme Yöntemleri: En çok kullanılan yöntemler, tohumlama (generatif) ve vejetatif (çelik, aşı, ayırma) yöntemleridir. Tohum ile kaktüs yetiştirmek için ilkbaharda, mart-nisan aylarında ekim yapılmalıdır. Çimlenme sırasında orman toprağı, turba ve kum karışımları kullanılmalıdır.
Tohum Ekimi: Tohumlar yüzeye yakın ekilmeli ve çok ince tohumların üzeri örtülmemelidir. Ekim işlemi bittikten sonra saksılar sulanmalı ve üzerleri cam ile kapatılmalıdır. Bu işlem, çimlenme için gerekli nemi sağlamak amacıyla yapılır.
Sıcaklık Koşulları: Kaktüs yetiştirirken gündüz sıcaklığı 20-30°C, gece ise 18-20°C olmalıdır. Kaktüs türlerine bağlı olarak çimlenme süresi değişiklik gösterebilir.
Çelik ile Üreme: Olgunlaşmamış sürgün kısımlarından tepe çeliği alınır. Bu işlem büyüme döneminde, yani haziran ve eylül aylarında yapılmalıdır. Alınan çelikler gölgeli bir yerde 2-3 gün bekletilmelidir ki oluşan yara yeri kapanabilsin.
Aşı ile Üretim: Aşı ile üretim, köklerin duyarlılığından dolayı nemli topraklarda uzun süre kalıp çürüyen, gelişimi az olan ve kendi kendine yetişemeyen kaktüslerde kullanılır. Aşı için en uygun zaman kaktüsün büyümeye başladığı dönemdir. Bu nedenle sıcak havalarda yapılan aşılar daha başarılı olur.

Ekstra Bilgiler

Kaktüslerin bakımı sırasında, sulama sıklığı ve su miktarı oldukça önemlidir. Kaktüsler, suyu depolayarak uzun süre susuz kalabilirler, bu yüzden fazla sulama çürümelerine neden olabilir. Ayrıca, kaktüslerin bulunduğu ortamın hava akımına dikkat edilmelidir. İyi bir hava sirkülasyonu, kaktüslerin sağlıklı büyümesini sağlar.

Kaktüsler genellikle mineral bakımından zengin ve iyi drene olan toprakları tercih ederler. Bu nedenle, toprağın suyu hızlı bir şekilde drenaj yapabilmesi için kumlu ve çakıllı bir karışım tercih edilmelidir.

Kaktüslerin çiçek açma döneminde, bitkiye ek besin takviyesi yapılabilir. Bu dönemde kullanılan gübreler, bitkinin daha sağlıklı ve güçlü çiçekler açmasını destekler.

Kaktüs yetiştirme sürecinde dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli nokta ise zararlılara karşı koruma sağlamaktır. Kaktüsler, bazı böcekler ve mantar enfeksiyonlarına karşı duyarlı olabilir. Bu nedenle, bitkiler düzenli olarak kontrol edilmeli ve gerektiğinde uygun tedavi yöntemleri uygulanmalıdır.